Reisboot
met eigen boot waterwegen verkennen 

Kaarten, Almanakken en Vaarwijzers

Kaarten kosten zo veel.....

Het is zó sneu als je al decennia vaart, dus super ervaren bent, maar nog steeds die eerste kaart hebt en dan aan de grond loopt omdat de tweede Maasvlakte er 'toen' nog niet was (volgens overleveringen is dit écht gebeurd). Dit is wel een bizar voorbeeld. Maar de realiteit is dat windmolenparken die overal uit de grond worden gestampt: wat er vorig jaar nog niet was is er nu 'ineens' wel: een groot gebied waar je omheen moet. Ook verkeerscheidingsstelsels veranderen met enige regelmaat. Conclusie: goed, actueel kaartmateriaal is niet goedkoop maar ze vallen in het niet bij de kosten van een boot.

Zelfs als je redelijk recent kaartmateriaal hebt realiseer je dan dat er constant dingen veranderen: kijk dus altijd vooraf aan een trip of er updates van je kaart zijn. Nu is het bijhouden van updates van een papieren kaart het soort monnikenwerk waar we tegenwoordig makkelijk van kunnen afzien door een digitale versie even bij te werken. 

Toch is het niet ouderwets om een papieren kaart mee te nemen van het gebied waar je naar toe gaat. Een papieren kaart geeft een beter overzicht dan een digitale en dat is reuze makkelijk bij de planning. Belangrijker nog dan dat overzicht is het feit dat op een goede kaart alle details staan, zonder te hoeven inzoomen. 

Hoezo inzoomen? Digitale kaarten zijn vaak van het type dat meer details laat zien naarmate je verder in zoomt. Dat is prima maar je moet het wél weten en er bewust mee omgaan als je een route plant maar ook als je onderweg bent.

Heb je het kaartmateriaal ook op de iPad staan dan kun je vaak thuis een route plannen en die in de boot synchroniseren met je plotter. Een tweede voordeel is dat een iPad met eigen GPS je niet direct afhankelijk maakt van boordspanning. Je hebt dus altijd een back-up voor de hoofdplotter en GPS. Dat is voor reizen uit de kust toch wel verstandig. Je kunt soms ook de kaart op een aparte Lap-top zetten maar zo'n apparaat aan boord is een stuk minder handelbaar tijdens het varen. In een Lap-top zit geen ingebouwde GPS en de accuduur is meestal beperkter dan die van een iPad.  

Primair is de kaart die je op je plotter gebruikt. Ook die kaart kan bij de meeste leveranciers via internet van updates worden voorzien. Let er op dat de kaart ook het gebied bestrijkt waar je op je reis naar toe gaat. Het is wel verstandig om naast de kaart op je plotter een kaart van een andere uitgever te hebben op de iPad. Geen enkele uitgever is 100% perfect en de twee kaarten vergelijken wil nog wel eens verrassingen voorkomen. Voor veel binnenlandse vaargebieden zijn er een soort combinaties van een vaargids en kaartmateriaal verkrijgbaar. Er staan bijvoorbeeld tekeningen met maten in van tunnels in Frankrijk of waar je van oever moet wisselen op sterk stromende rivieren in Duitsland. 

De 'verplichte’ almanakken en Apps.

Alle actuele informatie over vaarwegen, bruggen, sluizen en havens vindt je in de ANWB Wateralmanak deel 2 die jaarlijks uit komt. Deze almanak bevat de gegevens voor Nederland en België en is alleen als papieren versie te verkrijgen. De informatie is grotendeels verwerkt in de iPad versie van de voormalige ANWB kaarten: de Waterkaarten App. 

Als je 'buitengaats' gaat kun je niet om een Almanac heen. De Reeds Almanac is de veelgebruikte klassieker, ook de Almanac van de Cruising Association wordt veel gebruikt. Minder bekend in Nederland maar erg goed is de Franse Bloc Marine almanac. Dit zijn allemaal voorbeelden van papieren versies waarin ook veel extra informatie staat. Het gaat dan om hoe je een haven kunt aanlopen, bij welke getijden, de actuele contactgegevens en andere aanwijzingen. Je kunt ook buiten deze dikke boekwerken als je gebruik maakt van een App met haveninformatie. Navily is een veel gebruikte App. Leden van de Cruising Association kunnen gratis gebruik maken van de vergelijkbare Captains Mate App. Naast deze Apps en almanacs is het handig om op Google Earth te kijken hoe de haven en precies uit ziet. 

Vaargidsen.

Vaargidsen zijn erg handig als aanvulling op de kaart en de almanak of App. Ze bevatten vaak praktische tips en een beschrijving van de omgeving en het vaarwater. Vaak staan er ook gegevens in over havens maar omdat die gidsen meestal al een paar jaar oud zijn kan het zijn dat die info achterhaald is. Ook in de reisverhalen op deze site kun je dat soort gegevens vinden maar ze zijn minder geordend en compleet maar vaak wel leuk om te lezen. De vaarwijzers van de Hollandia reeks zijn het meest bekende voorbeeld in het Nederlands. Goed, maar beperkt als het om details gaat vergeleken met buitenlandse vaargidsen.  

Details die vind je in de Franse, Engelse en Duitse vaarwijzers. De Franse vaarwijzers zijn eigenlijk altijd drietalig (Frans, Duits, Engels).

De fysieke nautische boekhandel is zowat uitgestorven. Observator in Rotterdam heeft nog een heel behoorlijke collectie vaargidsen en ze zijn gespecialiseerd in kaarten, ook van afwijkende gebieden. De almanakken kun je ieder jaar bij de watersportwinkels kopen. Voor een goede collectie van vaargidsen en kaartmateriaal moet je meestal naar een web-shop. 


Reisgidsen.

Het gaat bij het reizen niet alleen om het varen maar ook om de omgeving verkennen die je onderweg tegen komt. Omdat je vanaf de boot de omgeving meestal te voet of per fiets zult verkennen is het handig daarover websites te raadplegen en/of goede gidsen te kopen. Een winkel waar een ruime sortering wandel en fietskaarten en gidsen aanwezig is is Zwerfkei Buitensport in Woerden. Net als bij de eerder genoemde Observator is dit zo'n winkel die iets toe te voegen heeft aan een web-shop: je kunt het materiaal inkijken en advies vragen.